ការរួមចំណែករបស់ធនាគារក្នុងវិស័យអចលនទ្រព្យនៅកម្ពុជា

វិស័យធនាគារមានការប្រកួតប្រជែងខ្លាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលក្នុងនោះធនាគារប្រមាណ៦០ និងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុធំៗជាច្រើនក៏កំពុងប្រកួតប្រជែងគ្នាដើម្បីឈរជើងនៅក្នុងទីផ្សារ ដែលមាន ប្រជាជនប្រមាណ ១៦ លាននាក់នេះ។ក្នុងចំណោមធនាគារទាំងអស់មានធនាគារពាណិជ្ជ៣៩ធនាគាឯកទេស១៥ និងធនាគារបរទេសចំនួន៦ដែលមានការិយាល័យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។

ទឹកប្រាក់ជិត ៤ពាន់លានដុល្លារ បានផ្តល់ទៅវិស័យសំណង់ និងអចលនវត្ថុនៅក្នុងឆ្នាំកន្លងទៅ ប៉ុន្តែមានតែធនាគារមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះដែលមានចំណែកនៅក្នុងទឹកប្រាក់ទាំងនេះ។ ទិន្នន័យចុងក្រោយរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) បានបង្ហាញថានៅក្នុងឆ្នាំ២០១៧ទឹកប្រាក់ចំនួន៣,៩១ពាន់លានដុល្លារបានផ្តល់លើវិស័យសំណង់ និងអចលនវត្ថុដែលមានប្រមាណ២៤,២៨ភាគរយនៃប្រាក់កម្ចីកម្ចីសរុប ១៦,១០ពាន់លាននៃឆ្នាំ២០១៧។

កម្ចីសម្រាប់គម្រោងសាងសង់មានចំនួន១,៥២ពាន់លានដុល្លារកម្ចីទិញផ្ទះមានចំនួន១,៤៨ពាន់លានដុល្លារ និងកម្ចីសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មអចលនទ្រព្យមានទឹកប្រាក់៩១៧លានដុល្លារ។

ទោះយ៉ាងណាគេកត់សម្គាល់ថាធនាគារភាគច្រើននៅមិនទាន់មានផ្តល់សេវាកម្មកម្ចីដោយផ្ទាល់ទៅលើវិស័យអចលនទ្រព្យនៅឡើយទេ។ ហើយបើមានផ្តល់ក៏ចំនួននៃទឹកប្រាក់នៅមានកម្រិតតិចតួចបើ ធៀបទៅនឹងវិស័យផ្សេងទៀត។ ហានិភ័យគឺបានបង្អាក់ដល់ធនាគារទាំងនេះមិនឲ្យចូលរួមជាមួយនឹងវិស័យអចលនទ្រព្យ។

ហានិភ័យដែលធនាគារតែងតែគិតនៅពេលធ្វើការជាមួយវិស័យអចលនទ្រព្យរួមមាន ៖ ទីផ្សារ (ការ ផ្គត់ផ្គង់លើសតម្រូវការដែលមិនអាចលក់អចលនទ្រព្យបាន) ហិរញ្ញវត្ថុ (កង្វះ/ គ្មានថវិកាដើម្បីបញ្ចប់ គម្រោង) អ្នកអភិវឌ្ឍន៍ (មិនអាចបញ្ចប់ការសាងសង់តាមការកំណត់/គម្រោងពុំសូវមានគុណភាព) និងផ្នែកច្បាប់ (ប្លង់កម្មសិទ្ធិ/ទំនាស់កិច្ចសន្យា ការបរាជ័យ/ ការលំបាកក្នុងការទទួលបានការអនុញ្ញាត ចាំបាច់ទាន់ពេលវេលា) ។

ធនាគារអេស៊ីលីដា គឺជាធនាគារមួយដែលផ្តល់ប្រាក់កម្ចីទិញផ្ទះ ប៉ុន្តែមិនមែនជាអាទិភាពទេ។ បើយោងទៅតាមអ្នកនាង សូ ផុនណារី (So Phonnary) ដែលជាអនុប្រធានប្រតិបត្តិធនាគារអេស៊ីលី ដា បានឲ្យដឹងថា ធនាគារអេស៊ីលីដាមានត្រឹមតែ ៧ ភាគរយប៉ុណ្ណោះសម្រាប់កម្ចីផ្នែកអចលនទ្រព្យ សរុប និង ១ភាគរយទៀតសម្រាប់កម្ចីកែលម្អលំនៅដ្ឋាន។ កម្ចីទិញផ្ទះរបស់ធនាគារអេស៊ីលីដាមាន ទឹកប្រាក់ប្រមាណ ២០៨ លានដុល្លារ និងកម្ចីកែលម្អលំនៅដ្ឋានមានប្រមាណ ៧០.៣ លានដុល្លារ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ កន្លងទៅ។

ធនាគារមានលក្ខខណ្ឌនៃការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីខុសៗគ្នា។ សម្រាប់សេវាកម្មប្រាក់កម្ចីរបស់ធនាគារ BRED គឺមានអត្រាការប្រាក់ត្រឹមតែ ៦.៦ ភាគរយជាមួយនឹងកាមិនយកថ្លៃសេវាអនុម័តប្រាក់កម្ចី។ ប្រាក់កម្ចីអាចត្រូវធ្វើឡើងជារូបិយប័ណ្ណបរទេស(ប្រាក់ដុល្លារ) ឬរូបិយប័ណ្ណក្នុងស្រុក(ប្រាក់រៀល)ការទូទាត់សង់ត្រលប់មានរយៈពេលរហូតដល់២០ឆ្នាំអាចខ្ចីជាលក្ខណៈបុគ្គល ឬខ្ចីជាក្រុមហើយផ្តល់ជូនរហូតដល់៧០ភាគរយនៃតម្លៃអចលទ្រព្យ។

លោក Guillaume Perdon ជាអគ្គនាយករបស់ធនាគារ BRED បានមាននិយាយថាធនាគារបានធ្វើការជាមួយអ្នកអភិវឌ្ឍន៍មួយចំនួន និងអតិថិជនជាច្រើននាក់ដើម្បីជួយឲ្យគម្រោងរបស់ពួកគេ ក្លាយជាការពិតប៉ុន្តែយើងបានធ្វើការងារទាំងនេះដោយប្រុងប្រយ័ត្នបំផុត។

លោក Guillaume បានបន្ថែមថា “រហូតមកដល់ពេលនេះយើងបានផ្តល់ដំណោះស្រាយផែ្នកហិរញ្ញវត្ថុ ទៅដល់អ្នកទិញលំនៅដ្ឋានប៉ុន្តែក៏បានចាប់ផ្តើមធ្វើការងារជាដៃគូផ្ទាល់ជាមួយអ្នកអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីបង្កើតឲ្យមានការផ្តល់ជូនទៅ តាមតម្រូវការជាក់លាក់សម្រាប់អតិថិជនរបស់ពួកគេ។ ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានផ្ទាល់អោយអ្នកអភិវឌ្ឍន៍ធនាគារមានរបៀបធ្វើការដោយប្រុងប្រយ័ត្នមួយ ប៉ុន្តែយើងស្វាគមន៍គ្រប់គម្រោង គ្រប់អ្នកវិនិយោគទាំងអស់ឲ្យមកជួបជាមួយក្រុមការងាររបស់យើង ដូច្នេះយើងអាចពិភាក្សាគ្នាអំពីគម្រោងរបស់ពួកគេបាន។

លោក Guillaume បានបន្ថែមទៀតថា ធនាគារត្រូវរងផលប៉ះពាលផ្ទាល់ពីហានិភ័យជាច្រើន ដែលអាចកើតមានឡើងដូចជា ៖ ឥណទាន ហិរញ្ញវត្ថុ ប្រតិបត្តិការការងារ ទីផ្សារ ផ្នែកច្បាប់ សង្គម និងបរិស្ថានជាដើម។ ប៉ុន្តែបញ្ហាទាំងនេះកំពុងបានដោះស្រាយតាមរយៈការអនុវត្តប្រកបដោយជោគ ជ័យជាមួយគោលការណ៍គ្រប់គ្រងហានិភ័យដ៏ល្អមួយ។

លោក Guillaume ក៏បានលើកឡើងដែរថាក្នុងនាមជាផ្នែកមួយនៃធនាគារអន្តរជាតិ ធនាគារ BRED បានប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងហានិភ័យដ៏រឹងមាំមួយ ដែលអនុលោមទាំងស្រុងតាមច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ។ មានន័យថាជាការកំណត់ពីហានិភ័យ គោលនយោបាយរឹងមាំ នីតិវិធី និងការរៀបចំ នូវការគ្រប់គ្រងផ្ទៃក្នុង និងប្រព័ន្ធ AML & AMP។ ផ្នែកត្រួតពិនិត្យត្រូវចាត់តាំងឡើងដើម្បីគ្រប់គ្រង ប្រតិបត្តិការប្រចាំថ្ងៃ និងប្រព័ន្ធព័ត៌មានដែលមានសុវត្ថិភាព។

“ទាក់ទងនឹងហានិភ័យឥណទាន លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា គ្រប់សំណើរកម្ចីឥណទាន ត្រូវបានសិក្សា ត្រួតពិនិត្យដោយក្រុមអ្នកវិភាគដោយធ្វើការវិភាគវាយតម្លៃលើកម្រិតនៃហានិភ័យនៃគម្រោងនីមួយៗ។”

លោក David Sok Dara Marshall ប្រធានផ្នែកហានិភ័យរបស់ធនាគារស្ថាបនាបាននិយាយថាទស្សនវិស័យខុសៗគ្នាលើហានិភ័យអាចជាហេតុផលមួយផ្សេងទៀតនៃការចូលរួមតិចតួចរបស់ធនាគារនៅក្នុងគម្រោងអចលនទ្រព្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។

លោក David បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា "នៅពេលធនាគារអនុម័តលើប្រាក់កម្ចីដល់អ្នកអភិវឌ្ឍន៍ ពួកគេគិតអំពី"ហានិភ័យ"។ ចំណែកអ្នកអភិវឌ្ឍន៍វិញប្រហែលជាមិនគិតច្រើនអំពីហានិភ័យនោះទេ។ អ្នកអភិវឌ្ឍន៍ជាធម្មតាគិតអំពីប្រាក់ចំណេញនៃការវិនិយោគអចលនទ្រព្យកេរ្តិ៍ឈ្មោះក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍ និងគម្រោង និងរូបភាពឬចំណុចល្អៗនៃគម្រោង និងអ្នកសាងសង់ជាដើម។

ធនាគារគួរពិចារណាបន្ថែមអំពីគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យដែលបានរចនាឡើងដើម្បីរកប្រាក់ចំណូល ឬប្រាក់ចំណេញពីការលក់ ឬការជួលអចលនទ្រព្យនោះ។ អចលនទ្រព្យទាំងនេះមានដូចជា៖ ឃ្លាំង/រោងចក្រ កំពង់ផែ ឬហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ខុនដូ ផ្ទះអាជីវកម្ម គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍សាលារៀន តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ការិយាល័យ និងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ចម្រុះ សណ្ឋាគារ និងរម្មណីយដ្ឋាន។ នេះបើតាមលោក David។

លោក David បានបន្ថែមថាធនាគារគឺត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នច្រើន នៅពេលធ្វើការជាមួយគម្រោងអភិឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យ។

ធនាគាមានកាតព្វកិច្ចមួយចំពោះភាគទុនិក (អតិថិជនដែលកម្កល់ប្រាក់) ក្នុងការគ្រប់គ្រងហានិភ័យដើម្បីធានាថាពួកគេអាចការពារពីការខាតបង់ហិរញ្ញវត្ថុអាចរក្សាប្រាក់កម្កល់របស់អតិថិជនដោយសុវត្ថិភាព ធានាលើស្ថេរភាពនៃប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុ និងបង្កើតប្រាក់ចំណេញ។ ដូច្នេះពួកគេអាចយកប្រាក់នោះទៅវិនិយោគ និងផ្តល់ជាភាគលាភដល់ភាគហ៊ុនិក និងបង្កើនតម្លៃភាគហ៊ុនបន្ថែមទៀត។ នេះបើតាមលោក David។